
Machiel Oskam
Partner & strateegDe afgelopen tien jaar stonden in het teken van assets. We hebben zonnepanelen gelegd, laadpalen geplaatst en batterijen ontwikkeld. De hardware staat er. Nu verschuift de markt naar de volgende, cruciale fase: de aansturing. Lees meer over onze lessen uit de praktijk bij o.a. Stedin, EnergyZero en Infradock.
Voor leveranciers van Energy Management Systems (EMS) is dit een gouden tijd, maar ook een periode van shake-out. De markt raakt vol. Waar technische connectiviteit en data-ontsluiting vijf jaar geleden nog onderscheidend waren, zijn het nu ‘hygiënefactoren’.
Bij Online Department zien we, door ons werk met partijen als Alliander, Stedin en EnergyZero, een duidelijk patroon ontstaan. De techniek werkt, maar de adoptie hapert. De strijd om marktaandeel in de EMS-sector wordt de komende jaren niet gewonnen op backend-logica, maar op gebruikerservaring (UX).
Van ‘Data dashboard’ naar stuurinformatie
EMS-software is van nature complex. De neiging van engineering-gedreven bedrijven is vaak om die complexiteit één-op-één door te zetten naar de eindgebruiker. Het resultaat: dashboards die ogen als cockpits, vol met grafieken die technisch correct zijn, maar de gebruiker verlammen.
Of het nu gaat om een facility manager die een laadplein beheert of een consument met een thuisbatterij: ze zoeken geen data, ze zoeken controle. Toen wij voor EnergyZero en labels als ANWB Energie de apps ontwierpen, was de kernvraag niet: “Hoeveel data kunnen we tonen?”, maar: “Hoe geven we de gebruiker vertrouwen in dynamische tarieven?”.
De winnende EMS-platformen van morgen zijn de systemen die data onzichtbaar verwerken en handelsperspectief geven.Â
Installatiegemak als groeimotor
Een vaak onderschatte factor in de schaalbaarheid van EMS-bedrijven is de installateur. Er is een chronisch tekort aan technische vakmensen. Als jouw softwareconfiguratie een uur duurt en een dikke handleiding vereist, sta je achteraan in de rij.
Wij zagen dit bij Infradock, waar we hielpen om de samenwerking tussen netbeheerders (zoals Stedin) en aannemers te digitaliseren. Door foutgevoelige Excel-sheets en complexe processen te vertalen naar een intuïtief digitaal platform, ging de efficiëntie omhoog. Voor EMS-leveranciers geldt hetzelfde: hoe sneller en intuïtiever de ‘commissioning’ van jouw systeem verloopt, hoe liever installateurs met jouw product werken. UX design is hierin geen esthetisch laagje, maar pure procesoptimalisatie.
Vertrouwen in de ‘Black Box’
Met de opkomst van AI en slimme aansturing, vragen we gebruikers om de controle uit handen te geven. Het EMS bepaalt wanneer de batterij laadt of de warmtepomp draait. Dit vraagt om een enorm vertrouwen in de software en technologie.
Transparantie in de interface is cruciaal om dat vertrouwen te winnen. Een gebruiker (zakelijk of particulier) moet in één oogopslag begrijpen waarom het systeem een bepaalde keuze maakt. Ontbreekt die feedback loop in het design? Dan regent het klachten bij de supportdesk en haken gebruikers af.
De rol van design in de energietransitie
Online Department (onderdeel van Citizens) werkt al 15 jaar op het snijvlak van complexe technologie en menselijk gedrag. Wij geloven dat de energietransitie alleen slaagt als de technologie toegankelijk is voor iedereen.
Wij helpen energiebedrijven en softwareleveranciers om hun ‘engineering power’ te vertalen naar business value. Dat doen we niet met mooie plaatjes, maar met research, prototyping en gevalideerd design.
Benieuwd hoe wij kijken naar de uitdagingen in jouw sector? Wij delen graag onze inzichten en learnings uit projecten bij o.a. Stedin, EDSN, Alliander en diverse scale-ups. Laten we vrijblijvend van gedachten wisselen over de volgende stap voor jullie platform.